Egipt historia
Foto
Foto
Foto
Foto
Foto
Foto
Foto
Foto
Foto
Foto
Foto
Foto
Foto
Foto
Foto

Historia Egiptu, długa i barwna, jest zapisem dziejów i dokonań cywilizacji, której początki datuje się na 10 000 lat p.n.e. Wtedy to powstały odkryte przez archeologów ślady bytowania na Saharze plemion koczowniczych – ryty i malowidła naskalne. Ogromną rolę w życiu pierwotnych plemion odegrały warunki naturalne. Skąpe opady wymuszały migracje. Koczownicy musieli w końcu szukać stałego miejsca pobytu w żyznej dolinie Nilu. Tam powstał zalążek narodu który stworzył potężną kulturę, której wytwory materialne zachwycają po dziś dzień. Wykopaliska prowadzone w żyznej i urodzajnej dzięki regularnym wylewom dolinie Nilu, potwierdziły fakt szybkiego rozwoju kultury materialnej. Tu powstał najstarszy na świecie system pisma – hieroglify. Na skutek ekspansji terytorialnej nad Nilem powstały dwa rywalizujące ze sobą społeczeństwa żyjące w delcie Nilu (Dolny
Egipt) i na południu (Górny Egipt). Około roku 3100 p.n.e. władca Górnego Egiptu podbił deltę i połączył państwa w jedno królestwo. Stolicą obrano miasto Memfis.

Stare Państwo (3100 – 2180 p.n.e.)
Stolica państwa – Memfis – zbudowana została w strategicznym punkcie, tam, gdzie przebiegała granica między Dolnym a Górnym Egiptem. Nową metropolią władców stała się bliska stolicy Sakkara, gdzie król Jesser wzniósł pierwszą znaną piramidę (2650 p.n.e.). Państwo zostało podzielone na 42 prowincje - nomy – zarządzane przez monarchów. Zbierali oni podatki przeznaczone m.in. na monumentalne budowle. Wówczas powstały potężne piramidy Jessera, Snorfu, Cheopsa, Chefrena. Rosnąca potęga wielmożów i lata nieurodzaju osłabiły władzę
królewską i doprowadziły do upadku VI dynastii. Zakończył się okres dominacji Memfis i rozpoczął się okres przejściowy.

I Okres Przejściowy (2180 – 2055 p.n.e.)
Był to okres rozdrobnienia politycznego, nastąpił upadek rzemiosła i sztuki. Po latach stagnacji silną ręką zjednoczył państwo król tebańskiej XI dynastii – Menuchotep II.


Średnie Państwo (2055 – 1650 p.n.e.)

Stolicą zjednoczonego państwa zostały Teby. Faraonowie ożywili handel, rozwinęły się sztuka i rzemiosło. Nie odzyskali co prawda boskiego statusu, a budowle nie miały dawnej świetności.
Królowie XII dynastii panujący od XVIII do XX w p.n.e. ponownie przenieśli stolicę do Memfis. W literaturze i sztuce nastąpił okres okres uznany za klasyczny w dziejach kultury egipskiej. Do państwa zostały przyłączone nowe terytoria, władza królewska umocniła się podporządkowując ściśle dworowi królewskiemu hierarchię urzędniczą. Napływające z Azji ludy semickie mieszały się z rdzennymi mieszkańcami Egiptu. Kolejne załamanie władzy królewskiej spowodowane panowaniem słabych królów XIII i XIV dynastii przyczyniło się do DRUGIEGO OKRESU PRZEJŚCIOWEGO (1650– 1550 p.n.e.).
Kraj ponownie podzielił się na zwalczające się nawzajem regiony. Tronem egipskim zawładnęli Hyksosi – plemiona napływowe szukające sprzymierzeńców wśród Nubijczyków (Sudan).
Zostali oni pokonani i wyparci z Egiptu przez wojowniczych królów tebańskich, a tym, kto ponownie zjednoczył państwo był pierwszy król XVII dynastii Jahmes.

Nowe Państwo (1550 –1070 p.n.e.)
Z chwilą scalenia Dolnego i Górnego Egiptu rozpoczyna się epoka „Złotego Wieku” w dziejach państwa trwającego pół milenium. Po zwycięstwie nad Hyksosami nastąpiła era podbojów, która doprowadziła do największej świetności silnego państwa.
Egipt rozciągnął się aż do Eufratu, podbita została Nubia. Liczne daniny od podbitych ludów pozwoliły na zainicjowanie monumentalnych budowli – świątyń i pałaców w stolicy – Tebach. Powstał wówczas ogromny kompleks świątynny w Karnaku – ośrodek kultu Amona Ra.
Władcy Egiptu wznosili też na zachodnim brzegu Nilu ogromne kompleksy grobowe – Dolinę Królów.
Około roku 1504 rozpoczęło się panowanie królów zrodzonych z królewskich konkubin, którzy dla umocnienia swej władzy poślubiali królewskie córki. Z tego rodu pochodzi najbardziej znana kobieta na tronie egipskim – królowa Hatszepsut – siostra i żona Tutmosa II. Królowa kazała się przedstawiać w stroju mężczyzny i z ceremonialną sztuczną brodą. Takie jej wizerunki przetrwały do dziś.
Kolejni królowie dynastii powiększali terytorium Egiptu i umacniali władzę faraonów. Długie, pokojowe panowanie Amenhotepa III było szczytowym okresem rozkwitu egipskiej kultury i sztuki. Jego syn Amenhotep IV przyjął imię Echnaton, dokonał zmiany stolicy i przede wszystkim zmiany oficjalnej religii państwowej na monoteistyczną, co zaburzyło dotychczasowy porządek społeczny i niemal doprowadziło do upadku państwa. Następczyni Echnatona – Nefretiti zaprowadziła na powrót porządek w państwie, przywróciła stolicę w Tebach i dawną religię. Za panowania młodego władcy Tutenchamona – syna Echnatona, skupiano się głównie na przywróceniu ładu w państwie. Dopiero kiedy Egiptem rządził Seti I państwo odzyskało dawne znaczenie na arenie międzynarodowej.
Władza wewnątrz kraju była mocna i stabilna, o czym świadczą monumentalne kompleksy – Sala Hypostylowa w Karnaku i Świątynia Seti w Abydos.
Jego następca – panujący przez 66 lat Ramzes II zwany Wielkim pozostawił po sobie jeszcze potężniejsze budowle – np. świątynię w Abu Simbel.
Konflikty wewnętrzne i kryzys gospodarczy spowodowały upadek Nowego Państwa.

III Okres Przejściowy
Przez cztery kolejne wieki Egipt pozostawał rozbity i nękany przez wrogów. W południowej stolicy – Tebach rządzili arcykapłani Amona, na północy natomiast władcy rezydowali w Tanis. Kraj został rozbity przez wojska libijskie a następnie ponownie scalony przez Nubijczyków którzy władali ziemią egipską aż do asyryjskich najazdów w 669 r. p.n.e. Chwilowe odrodzenie państwa przerwał najazd Persów, których panowanie nad Nilem trwało dwieście lat z krótką przerwą, kiedy na tronie Egiptu zasiadła ostatnia trzydziesta dynastia rodzimych władców egipskich.


Okres Ptolemejski

Egipt został podbity przez Aleksandra Wielkiego, który ustanowił nową stolicę nad Morzem Śródziemnym – Aleksandrię. Po śmierci cesarza władze przejął jeden z jego najbardziej zaufanych generałów – Ptolemeusz. Królowie ptolemejscy, choć obcego pochodzenia, byli akceptowani przez Egipcjan, przyjęli ich zwyczaje i tradycyjne atrybuty władzy. Ptolemeusze wznosili także monumentalne świątynie – w Edfu czy Denderze, naśladujące styl dawnych budowli.
Ostatnią królową z dynastii ptolemejskiej była Kleopatra VII – za jej panowania Egipt raz jeszcze zachwycił świetnością. Po samobójstwie królowej kraj był już tylko prowincją Rzymu. Odtąd rzymscy cesarze mianowali się spadkobiercami faraonów.

Okres Rzymski
Okres Rzymski trwał od 30 r. p.n.e. do 395 r. n.e. Wtedy to nastąpił kres starożytnego Egiptu a za oficjalną religię na terenie cesarstwa rzymskiego uznano chrześcijaństwo.
W VII wieku z terenów Arabii zaczęła się rozprzestrzeniać inwazja wyznawców Islamu. Wojownicy arabscy zajęli tereny Egiptu, który jako prowincja imperium arabskiego rządzony był przez namiestników przysyłanych przez dynastie Ummajadów, Abbasydów i Fatymidów. To właśnie w czasach ich panowania powstało w 969 r. miasto otoczone murem obronnym z meczetami i kompleksami handlowymi. Nazwano je Al.-Kahira czyli ‘zwycięskie’. To dzisiejszy Kair.
Kres panowaniu Fatymidów położył po dwustu latach syryjski władca Saladyn, który wyparł również krzyżowców z Jerozolimy.
W 1250 roku władzę w Egipcie przejęli Mamelucy (dawni niewolnicy). Ten, który dysponował największą armią zostawał sułtanem, tytuł ten nie był dziedziczony – władzę przejmował najsilniejszy.
Podboje i rozwój handlu uczyniły z Kairu jedno z najbogatszych miast ówczesnego świata. W 1516 roku mamelucka armia została pokonana przez Turków, którzy włączyli go do imperium osmańskiego. Szczyt potęgi osiągnęło ono za panowania Sulejmana Wspaniałego (1520-1566).
W 1798 r Francuzi pod wodzą generała Napoleona Bonaparte chcąc przeciąć angielskie drogi handlowe do Indii najechał Egipt. Wyprawa Napoleona w efekcie zakończyła się klęską w 1801 roku i wycofaniem wojsk. Jednak owocem wyprawy było wielotomowe dzieło „Opisanie Egiptu”, które rozbudziło zainteresowanie Europejczyków tym krajem.

W 1905 roku panowanie w Egipcie przejęli Albańczycy pod wodzą Muhammada Alego. Pozbył się pretendentów do tronu – emirów Mameluków zabijając ich podczas wydanej dla nich uczty. Po krwawym rozpoczęciu rządów władca przeprowadził w kraju wiele reform. Za rządów następców Alego rozpoczęto budowę linii kolejowych oraz Kanału Sueskiego oddanego do użytku w roku 1869.
Koszty budowy Kanału i organizacji towarzyszących otwarciu wystawnych imprez doprowadziły kraj na skraj bankructwa. Akcje kanału sprzedano Brytyjczykom którzy sprawowali nad nim władzę przez kolejne osiemdziesiąt lat. Zadłużony Egipt stał się celem zbrojnej interwencji Brytyjczyków, a wraz z wybuchem I wojny stał się oficjalnie protektoratem brytyjskim. Powstanie z 1919 roku zmusiło Brytyjczyków do uznania niepodległości Egiptu, jednak nadal utrzymywali oni kontrolę nad systemem prawnym i wojskowym, a także nad Kanałem Sueskim, który w czasie II wojny miał dla Brytyjczyków duże znaczenie strategiczne. W czerwcu 1956 roku proklamowano republikę, a prezydentem został Naser, który przejął władzę w wyniku bezkrwawego zamachu. Jego następcą został Sadat, który niespodziewanie w 1973 dał rozkaz zaatakowania sił Izraelskich. Wieloletni konflikt z Izraelem zakończył pokój w Camp David; prezydent Sadat został zastrzelony przez islamskich ekstremistów.
Jego następcą został Hosni Mubarak, który stoi na czele państwa do dziś.

Aktualności
Norwegia 2020

Centrum Nurkowe Hitra


Subskrypcja
Wpisz swój adres e-mail aby otrzymywać informacje z naszego serwisu.

 
 
 

Witryna wykorzystuje ciasteczka (ang. cookies) w celach sesyjnych oraz statystycznych. Więcej informacji w polityce prywatności.
 
 

n4CMS by new4mat.com © 2008       Administracja